Astronomi Paylaşımları – 24.01.2014

Bu illüstrasyonu yapılmış yıldız HD 140283’ün neredeyse evren kadar yaşlı olduğunu biliyor muydunuz? Kendisi ilk nesil yıldızlardan ve demir fakiri yıldız türü olarak nitelendiriliyor. Çünkü kendisi büyük patlamadan 600 milyon yıl sonra oluşmuş ve o sırada hidrojen ve helyum dışında pek bir şey yok. Aslında bu yıldız ilk keşfedildiğinde evrenden bile yaşlı çıkıyordu ama daha detaylı testlerle öyle olmadığı anlaşıldı. Aslında bu birazda bir objenin tespitini yaparken belli bir yanılma payının olmasından kaynaklanıyor. Mesela bu yıldız ilk yıldızlardan olduğundan yaşı 14.46 ± 0.8 milyar yıl olarak tespit edili. Yani oradan 800 milyon yıl eksik ya da fazla yanılma payı var. Daha sonra ise bu hata payı daha da daraltıldı.

Dünkü süpernova keşfedildi haberimi hatırlıyorsunuz değil mi? İşte onun renkli ve daha iyi bir resmi. Okla belirtilen yerdeki parlaklığı görüyorsunuz değil mi? İşte o süpernova patlamasının görüntüsü. Farkettiyseniz normalde galaksi resminde galaksinin yıldızları seçilemez çünkü çok küçüktür. Ve işte karşınızda kudretli süpernova patlamasının gücü.

Yaklaşık 1 milyar yıl sonra resimdeki galaksiler birleşecek ve tek bir galaksi oluşacak. Bu olana dek spiral galaksiler olan NGC 2207 ve IC 2163 birbirlerinden toz çalacak, yıldız çalacak, yeni yıldız oluşumlarını tetikleyecek. NGC 2207 soldaki büyük olan IC 2163 ise sağdaki küçük olan. Bu arada yıldızlararası boşluk o kadar büyüktür ki iki galaksinin yıldızları birbiriyle çarpışmayacaktır. Belki istisnalar hariç. Resime tıklarsanız çok daha büyük bir halini göreceksiniz.

Bu resmi paylaşmasam olmazdı. Burada ayın arkasından dünyanın doğuşunu görüyorsunuz. The Lunar Orbiter IV aracı tarafından 1967 yılında çekilmiştir. Fakat resim 47 yıldır kaybolmuş durumdaydı ve yeniden keşfedilip insanlığın seyrine sunuldu.

https://www.youtube.com/watch?v=VFtGHQ88Bb0

En sonda da şu videoyu paylaşayım dedim. Videoda bir kara deliğin yıldızı yutmasının animasyonunu izleyeceksiniz.

Bugünlük astronomi paylaşımım bu kadar. Eğer üşenmezsem bir yazı yazabilirim. Gördüğüm kadarıyla psikolojik deney yazısı baya okunmuş. Bilimden astronomiden daha ilgi çekici geldi size galiba. Belki bir deney daha yazarım belli olmaz. Hadi sağlıcakla kalın.