Kozmik Namlu-Gamma Işını Patlamaları Bize Yönelmiş Olabilir
Gamma Işınları
Keck teleskobundan kızıl ötesine yakın çekimde yapılmış ikili yıldız sistemi Wolf-Rayet 104
Şu ana kadar bir çok komplo teorilerini, olası dünyanın sonu fikirlerini geliştirdik. Göktaşı çarpması, güneşin kırmızı dev haline gelip dünyayı yutması vs. Ama bu yeni düşünce (aslında hep vardı da ilk defa gündeme bu kadar getirildi) çok daha merak uyandırıcı. Gamma Radyasyonu Işını. Kısaca kozmik tabanca diyelim.
WR 104 sistemi bizden 8000 ışık yılı uzaklıkta olan, birbirinin etrafında dönen ve yaşamının sonlarına gelmiş süpernova patlamasına (belki de hipernova) hazır ikili bir yıldız sistemi. Yıldızlardan birisi O tipi bir yıldızken diğeri ise güneşten 20 kat daya büyük, aşırı ağır ve aşırı parlak Wolf Rayet isminde bir yıldız.
Onların durumu astronomlara göre tam bir saatli bomba. Çünkü hayatlarının son evrelerindeler ve ne zaman süpernova veya hipernova patlaması yaşayacakları belli değil.
Her iki yıldız da birbirlerinin etrafında stabil bir yörüngeye sahip. Birbirlerinin etrafında dönerken bir yandan da Wolf Rayet diğer yıldızdan kütle çalıyor ve sağdaki resim gibi bir görüntüye sahip oluyor. Bu onun parlaklığını daha da artırıyor. Her iki yıldız da birbirinin etrafında tam dönüş süresi 8 ay sürüyor.
Şimdi Gamma Işını patlamalarına geri dönelim. Süpernovalar çok özel patlamadır aslında. Yıldızın çekirdeği kara delik ya da nötron yıldızına dönüşürken dış kabuklarını dışarıya patlayarak fırlatır ve iki tane yüksek enerjili gamma radyasyonu ışını oluşturur. Bu gamma ışınları mesela güneşimizin tüm ömrü boyunca üretebileceği daha ağır ve yeni materyalleri çok kısa bir sürede üretebilir.
Bu ışınlar aşırı enerji yüklü ve önüne çıkan her şeyi yok eden bir şey olsa da kendisi çok dardır. Yani bir objeye denk gelmesi için iyi nişanlanmış olması gerekir. Tabi ki böyle kozmik namlunun kendisine yöneldiğini bilmeyen bir canlı için asla uyarı olmayacaktır. Çünkü bu ışının parçacıkları ışık hızına çok yakın bir hızda hareket ettiğinden dolayı süpernovanın ışığı onlara vardıktan çok kısa bir süre sonra gamma ışınına maruz kalacaktır.
Bir gamma ışının olası hedefini anlayabilmenin en iyi yolu sistemin simetrisini takip etmektir. Bu aşamada astronomlar ikili yıldız sisteminin yörüngesinden dolayı dolaşık hale gelmiş gazların dönen spirallerini incelerler. Sydney üniversitesi araştırmacılarına göre dünya tam olarak bu ikili yıldız sisteminin eksenine veya ekliptike tam 90 derece bir açı ile bakıyor olabilir.
Bu bir problem oluşturuyor çünkü süpernova patlamasının ekseninden veya kutuplarından oluşturacağı bir gamma ışını tam olarak bizi hedef alabilir.
Dünyanın Yok Oluşu
Eğer gamma ışını direk dünyayı vurursa dünyanın atmosferine inanılmaz hasarlar verecektir. Hatta kitle imha silahlarından daha beter bir etki yaratabilir ve insanoğlunu ve tüm canlılarını bir anda yok edebilir.
Işının bize vurmasından sadece 10 saniye sonra atmosferdeki ozon tabakasının yüzde 25’i bir anda tükenecek ve yoğun ultraviyole ışınları yeryüzüne akın edecektir. İnsanoğlunun dünyada var olduğu sürece ozon tabakasına yaptığı zarar bu zararın yanına bile yaklaşamayacaktır.
Tam olarak dünyaya çarpmaz da yakınından geçerse eğer güneş ışığını büyük ölçüde engelleyecek ve gezegenin giderek soğumasına sebep olacaktır. Bu senaryoda gamma ışını dünyanın atmoseferindeki nitrojen atomlarının tamamını kızılımsı-kahverengimsi tonu olan nitrojen-dioksite çevirecektir. Nitrojen-dioksit su ile çözünebildiğinden dünyada tıpkı kızıl kardeşi venüs gibi asit yağmurları meydana gelecektir. Gezegenin bir tarafı aşırı radyasyonla boğulurken diğer tarafı bu tehlikeyi bir süre sonra yaşayacaktır (en fazla 12 saat sonra). Tabi unutulmaması gereken bir şey eğer gerçekten gamma ışını dünyayı hedef alıyorsa bunu son 800 yıl içerisinde yaşamış olabilirdik.
Bu ikili yıldız sistemi üzerinde tam olarak 1 yıl süren başka bir araştırma bu ışının dünyayı hedef almayabileceğini ortaya koydu (bilimde hiç bir zaman yüzde 100 yoktur unutmayın). Spectroscopic emisyonları incelendiğinde gamma ışının bizden 30-40 derece farklı yönde olabileceği öğrenildi. 8000 ışık yılı mesafe göz önüne alınınca böyle bir fark uzun mesafeden dolayı çok büyük sonuçlar doğurur. Yani panik yapmaya gerek yok. Süpernova patlaması oldu mu olmadı mı, olmadıysa ne zaman olacak bilmiyoruz (ışık hızı limitinden dolayı yıldız sisteminin 8000 yıl önceki halini görüyoruz). Aynı zamanda samanyolu galaksisinde ortalama 100 milyar yıldızın olduğu düşünülürse böyle bir şeyin her an yaşanabileceği gerçeği her zaman vardır.
Erhan Kılıç.
