Posts

Evrenin En Kudretli Fakat Pek Ne Olduğu Bilinmeyen Gücü,Kuasarlar!

Aslında kuasarlar sırf benim için değil de astrofizik ve astronomi için de en şaşırtıcı ve mistik objedir. Kuasarlar ya da diğer adıyla yıldız benzeri radyo kaynağı (quasi-stellar radio sources) evrendeki en parlak ve keşfedilebilen en uzak objelerdir.  O kadar parlaklar ki, o kadar enerji yayıyorlar ki güneş sistemimizin büyüklüğünde olmasına rağmen samanyolu galaksisinin 10 veya 100 katı kadar enerji yayabiliyor. Kuasarlar o kadar uzak ki (Dünyadan 10-12 milyar ışık yılı uzaklıkta keşfedilenler mevcut)  onları bir yıldız gibi görebiliyoruz normal teleskoplarla.  Fakat radyoteleskoplarla incelendiği zaman normal bir yıldıza göre çok büyük bir miktarda radyo yayınımı görülüyor. Bundan dolayı isimleri yıldız benzeri radyo kaynağı yani kısaca kuasardır. Kuasarlar evrendeki en büyük kırmızıya kaymaya sahip objelerdir. Evrenin genişlemesinden dolayı bir obje bizden ne kadar uzaksa o kadar büyük kırmızıya kayıyordur yani uzaklaşıyordur. Bazı kuasarların bizden saniyede 240.000 km hızla uzaklaştığı tahmin edilmektedir.

Read more

Az Duyulan Ama En İlginç Obje – Nötron Yıldızı

Neredeyse tüm astronomi haberlerinde karadelikleri, güneş benzeri yıldızları, devasa büyüklükte yıldızları, bulutsuları, galaksileri, yıldız kümelerini ve bir sürü şeyin haberlerini görürüz. Her biri ilginçtir elbette. Ama onlar kadar ismi pek anılmayan ama hepsinde de daha da ilginç olan bir şey var. Nötron yıldızları. Şunu diyebilirim ki astronomi içerisinde nötron yıldızları benim favorimdir.

Bir yıldızın yaşam evrelerini biliriz. Gezegenimsi bulutsan bir yıldız doğar, füzyon tepkimeleri ile hidrojen atomlarını birleştirir ve en sonunda füzyon yapamayacak duruma geldiğinde ise büyük bir patlama ile dış katmanlarını dışarı savurur. Bu patlamadan geriye üç ihtimal kalır. Beyaz cüce, kara delik hep aşina olduğumuz şeyler. Birisi de nötron yıldızıdır.

Read more

Galaksimiz Yemeğini Hap Olarak Alıyor

Yemek hapları bilim kurgunun en temel konseptidir her zaman. Ama bizim galaksimiz için gerçek olabilir. Galaksiler aslında yıldız üretim fabrikalarıdır. Bizim galaksimiz 8 milyar yıldır yıldız üretiyor. Peki bunun kaynağını nasıl temin ediyor?

Yaşlı yıldızlar öldüğünde gazlarının bir miktarı yıldızlararası uzaya dağılır ama büyük çoğunluğu geride kalan uzun ömürlü cüce yıldızda (beyaz cüce, nötron yıldızı, kara delik) bulunur. Dolasıyla galaksimizin yıldız üretim malzemesini yenilemesi gerekmektedir.

Astronomlar galaksiler arası uzayda bulunan gazlar ile bu açığın kapatıldığını düşünüyorlar. Fakat bir problem var.

Read more

Gravitasyon, Çoklu Boyutlar, Minik Kara Delikler

Evrendeki dört temel kuvvet arasında kütleçekim belki de en tuhaf olanıdır. Dört temel kuvvet içerisinde, yüzlerce milyonlarca ışık yılı mesafede bile etkili olabilen tüm her şeyi bir arada tutabilen en etkin kuvvettir. Ufak mesafelerde ise tıpkı güneş sistemimiz bir arada tuttuğu gibi bir arada tutarak tam bir kral konumundadır. Buna rağmen ufak bir mıknatıs bile bu kuvveti rahatlıkla yenebiliyor. Neden aynı zamanda bu kadar zayıf? Fizikçiler bunu uzun zamandır çözemeye çabalıyor.

Read more

Yıldızları Uzay Aracı Niyetine Kullanmak

hypervelocity-starsYıldızlararası uzayda yolculuk etmek için uzay aracı üretmektense güneşin kendisini taşımak daha yararlı olabilir. Bu sayede gezegenimiz dahil tüm her şeyimizi de taşımış oluruz. Bazı araştırmacılar çok ileri bir medeniyetin (Medeniyet seviyeleri ile ilgili yazıma buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.)böyle bir işlem yapıyorsa bunu gözlemlemiş olabildiğimizi ya da gözlemleyebileceğimizi iddia ediyor. Bundan önce bir yıldızı nasıl taşırız?

Read more

Herkül A Galaksisi ve Tycho Süpernova Kalıntısı

NASA, ESA, S. Baum ve C. O’Dea (RIT), R. Perley ve W. Cotton (NRAO/AUI/NSF), ve Hubble Heritage Takımı (STScI/AURA)

NASA, ESA, S. Baum ve C. O’Dea (RIT), R. Perley ve W. Cotton (NRAO/AUI/NSF), ve Hubble Heritage Takımı (STScI/AURA)

Bu resimdeki eliptik bir galaksi olan Herkül A (Orjinal ismi 3C 348) galaksisi. Onu farklı kılan şey ise yaydığı radyo dalgaları. Bu galaksi güneşimizden 1 milyon kez daha fazla rado dalgası yayıyor ve Herkül takım yıldızı bölgesinde en göze çarpan obje oluyor (Tabi ki radgo dalgaları ile gözlemlendiğinde).  Resimde merkezdeki beyaz bölge galaksinin kendisi ve gözle görülebilen alanı. İki uçtaki kırmızı bölge ise galaksinin merkezindeki süper kara deliğin oluşturduğu radyo dalgaları.

Read more